Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753
Esteleto(-de-mountagno)
Stellaria nemorum subsp. montana
Caryophyllaceae
Nom en français : Stellaire à graines barbues.
Descripcioun :L'esteleto-de-mountagno trachis dins li bos fres. Sèmblo un mourihoun en mai grand (petalo mai longo que sepalo) ; coume éu la tijo èi roundinello, mai eici èi peludo. Li fueio de la baso soun en cor emé un long pecou au contro di bratèio qu'embrasson quàsi la cambo. Dins la subsp. nemorum li bratèio en formo de fueio soun de mai en mai pichoto à flour e mesuro que mountas dins la planto, alor qu'eici tre li segoundo s'atrovon èstre tóuti pichoto. Apoundèn que li fueio soun eici mai verdo.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai. Tant se pòu que siegue manjadisso e vertuouso coume soun cousin lou mourihoun.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Stellaria
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 400 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Bos fres
- Prado à rousèu
- Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Stellaria nemorum subsp. montana (Pierrat) Berher, 1887